Aan de gemeenteraad wordt gevraagd om goedkeuring te geven voor de samenwerkingsovereenkomst voor het Europse interreg project, EUM POWER. Het project is gericht op het bereiken van de Europese (arbeids)migranten in Ninove met een projectduur van 4 jaar.
Het college van burgemeester en schepenen gaf al goedkeuring tot indiening in de zitting van 30/05/2023 en de engagementsverklaring ‘Ninove Declaration EUCITFAIRGO’ werd reeds ondertekend.
De universiteit van Den Haag, Faculteit van Management en Organisatie en Europese studies deed in 2023 een verzoek om als partner in te tekenen voor het Interreg Europe-project gericht op Europese (arbeids)migranten. Een Interreg Europe programma focust op uitdagingen die zich in heel Europa afspelen op 5 basisdoelstellingen: innovatie, ecologie, sociale uitdagingen, digitalisering, burgerschap en beleid.
Er werd ingediend voor een eerste call op 9 juni 2023, maar het dossier werd uiteindelijk niet ontvankelijk verklaard. Na enkele wijzigingen en aanpassingen in het dossier werd een tweede keer ingediend in september 2024 waarna het project ontvankelijk werd verklaard en de subsidie werd gehaald.
EUM POWER ("EU Migrants Promoting Openness With Equal Rights") is toegewijd aan het aanpakken van de uitdagingen waarmee arbeidsmigranten binnen de EU geconfronteerd worden.
Het project verenigt 9 partners en 3 geassocieerde beleidsinstanties uit 8 Europese landen (België, Spanje, Roemenië, Griekenland, Finland, Hongarije, Nederland en de discovery partner Noord-Macedonië) met als doel de verspreiding van informatie te stroomlijnen voor ongeveer 20 miljoen mobiele EU-werknemers in heel Europa.
Ondanks het recht van EU-burgers op vrij verkeer en het recht om onder gelijke voorwaarden te werken in andere lidstaten, zijn uitbuiting van arbeidsmigranten (EUMC’s) en desinformatie over hun rechten en plichten wijdverspreid. EUM POWER wil deze ongelijkheden aanpakken door zich te richten op drie kerngebieden:
Toegang tot informatie: Zorgen voor een correcte verspreiding van informatie over werknemersrechten, wettelijke contracten en werkuren
Kennisverspreiding: Voorlichting geven over de beschikbare kanalen en opties voor remigratie, zodat mensen weloverwogen beslissingen kunnen nemen
Verbeterde beschikbaarheid van informatie: Toegang verbeteren tot relevante informatie van regionale, lokale en nationale overheden
Op ons grondgebied wonen ca. 1 500 mensen met een Europese nationaliteit. Roemenen staan op de eerste plaats, gevolgd door Nederlanders, Polen en Italianen.
Er is een sterkere groei aan Europese burgers in onze stad sinds 2017. De Europese burgers zijn weinig tot niet bereikbaar zijn door middel van ons onthaalbeleid (onthaalgesprekken met de nieuwkomers) omwille van bijkomende taalbarrières, werkuren of veranderende adressen en contactgegevens.
Europese (arbeids)migranten zijn niet verplicht tot het volgen van een inburgeringscursus of het volgen van de lessen Nederlands. Na verhuizing hebben ze vaak geen recht op extra ondersteuning en krijgen ze geen extra informatie in de landen van bestemming. Ze maken geen deel uit van het integratiebeleid van de ontvangende samenleving.
Stad Ninove neemt deel als Belgische partner binnen dit Europese project. Gedurende de komende vier jaar willen we diepgaand inzicht verwerven in de doelgroep, met als doel een beleidsaanpak op maat te ontwikkelen.
Zo willen we werk maken van alternatieve manieren om deze doelgroep te bereiken en correct te informeren over en toe te leiden naar onze dienstverlening via het gebruik van de 'welkom appplicatie' vanuit Digitaal Vlaanderen die momenteel nog in ontwikkeling is. Deze is ontworpen om anderstalige nieuwkomers te ondersteunen bij hun integratieproces. De app biedt informatie over thema's zoals kinderopvang, vrije tijd, wonen, werk, onderwijs en gezondheidszorg. Deze informatie zal beschikbaar zijn in 9 verschillende talen om de toegankelijkheid te vergroten.
Daarnaast beogen we een gerichte en outreachende aanpak via sleutelfiguren of brugfiguren, met als doel de doelgroep beter te bereiken (naar analogie met de Brugfiguren Oekraïne). In dat kader overwegen we het inzetten van onthaalgesprekken of huisbezoeken buiten de werkuren om Europese arbeidsmigranten aan te spreken. We richten ons in eerste instantie naar naar de Europese arbeidsmigranten die hier tewerkgesteld zijn.
We willen ook een brug slaan naar het bedrijfsleven, in het bijzonder naar lokale bedrijven die werken met Europese arbeidsmigranten. Zodat zij beter geïnformeerd zijn over het aanbod van de stad en hierop ook gemakkelijker een beroep kunnen doen. Uit de eerste contacten met ondernemingen in de industriezone blijkt dat zij vaak niet weten hoe zij hun werknemers kunnen toeleiden naar Nederlandse taallessen of andere overheidsdiensten.
Er zal ook een stakeholdersgroep opgericht worden met strategische - en ervaringspartners binnen dit thema zoals: VVSG, Agentschap Inburgering en integratie, VDAB en PIN vzw.
Verder zijn er ook signalen en bezorgdheden vanuit de dienst burgerzaken (vreemdelingenloket) over mogelijke verkeerde informatie die vanuit de werkgevers wordt gegeven naar de doelgroep. De meeste arbeidsmigranten worden nog steeds ingeschreven als zelfstandige. Dit zijn altijd ‘kleine’ bedrijven waar zij als helper worden ingeschreven en waar wij dus geen zicht op hebben.
Vanuit de samenwerking met de politie is er ook weet over een ‘beloningssysteem’ en ‘strafsysteem’ voor deze arbeidsmigranten als ze niet aan bepaalde quota’s geraken.
Indien quota’s niet worden gehaald, zouden mensen op straat worden gezet of naar een andere gemeente worden gebracht om in een kleiner onderkomen te gaan leven (zie mailverkeer in bijlage van het dossier).
Wat de personeelsinzet betreft, voorzien we een inzet van 0,05 VTE. Jaarlijks worden twee bezoeken gepland aan de betrokken partnerlanden.
De totale kost van het project wordt geraamd op 241.326 EUR waarvan 80% wordt gesubsidieerd wat neerkomt op 193.061 EUR aan werkingsbudget voor de stad Ninove voor het projectduur van 4 jaar.
De cofinanciering van 20% wordt gedekt met de loonkost van 2 projectmedewerkers welzijn (reeds werkzaam binnen de organisatie) voor het bedrag van 49.000 EUR verspreid over het projectduur van 4 jaar wat neerkomt op 6.125 EUR per medewerker per jaar.
De gemeenteraad keurt de samenwerkingsovereenkomst (partnership agreement) voor het Europese interreg project EUM POWER gericht op Europese (arbeids)migranten met een projectduur van 2025 tot en met 2029 goed.